Voetganger steekt niet anders over bij zelfrijdende auto

Voetgangers steken niet anders over bij het naderen van een zelfrijdende auto en ervaren ook niet meer stress, dan wanneer een ‘gewone’ auto komt aanrijden. Dat blijkt uit onderzoek van de Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid dat gepubliceerd is in het tijdschrift Transportation Research.

Het wagenpark in Nederland is niet in een keer zelfrijdend. Lange tijd zullen autonome en gewone voertuigen de weg moeten delen. Wat betekent dat voor de voetganger? Steekt hij/zij anders over? Op een afgesloten stuk weg op de campus van de TU Delft onderwierpen onderzoekers 24 onderzoeksdeelnemers aan verschillende situaties.

Zo reden er verschillende typen auto’s langs: een ‘gewone’ met een oplettende bestuurder, een zelfrijdende met een bestuurder die de krant leest, een zelfrijdende met bestickering en een onoplettende chauffeur achter het stuur, een zelfrijdende met achter het stuur een onoplettend persoon en met op het dak een bord en tenslotte een zelfrijdend voertuig met een oplettende bestuurder. Overigens was het geen ‘echte’ zelfrijdende auto: in werkelijkheid bestuurde de bijrijder de auto met een joystick.

20 scenario’s

De ene keer stopte de auto, de andere keer niet. En het ene moment kwam de auto van links, het andere van rechts. In totaal werd de deelnemer eenmalig en in random volgorde blootgesteld aan twintig scenario’s. De auto reed zo’n 25 kilometer per uur, maar minderde 70 meter voor de deelnemer vaart om op 20 meter afstand zo’n 10-15 kilometer afstand te rijden.

Onderzoekers vroegen de deelnemers om hun mate van stress te omschrijven en keken naar de ‘critical gap’: het moment gemeten in seconden en/of afstand dat de deelnemers niet meer over durft te steken. Ze ontdekten geen verband tussen deze gegevens en de verschillende situaties. De deelnemers staken dus niet ‘anders’ over bij het naderen van een zelfrijdende auto. In een vragenlijstonderzoek achteraf gaven de deelnemers aan dat ze eerder naar de afstand en snelheid van de auto keken dan naar het type. Overigens benadrukten ze wel dat ze verschillen merkte en dat dat hun handelen wel beïnvloedde.

Oogbeweging

Dit zou onderwerp kunnen zijn van vervolgonderzoek, opperen de onderzoekers. Zo zou bijvoorbeeld de oogbeweging van de deelnemer gemeten kunnen worden. In vervolgonderzoek kan ook ook gekeken worden naar dynamische communicatie tussen voetganger en zelfrijdend voertuig. Bijvoorbeeld met gebaren en/of lichten.

Het onderzoek maakt deel uit van een groter onderzoek naar de interactie tussen fietsers, voetgangers en zelfrijdende voertuigen. Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat draagt bij in de kosten. In eerder onderzoek concludeerde SWOV-onderzoekers al dat fietsers en voetgangers zich in situaties met zelfrijdende voertuigen niet anders gedragen dan in situaties met ‘gewone’ voertuigen.