‘Rijden in auto zonder ooit stuur aan te raken, is een illusie’
Dat we in een auto kunnen zitten zonder ooit zelf te hoeven sturen, is een illusie. Dat betoogt emeritus hoogleraar Verkeerskunde Maurits van Witsen van de TU Delft in het blad De Ingenieur. De menselijke factor bij het besturen van een voertuig kan nooit voor honderd procent worden vervangen door een robotsysteem. Het verkeer op de openbare weg is daar simpelweg te complex voor.
Het robotiseren van het autoverkeer is momenteel een populair onderwerp van gesprek. Veel technologiebedrijven en traditionele autofabrikanten zijn er dan ook volop mee bezig. Menigeen verwacht dat het slechts een kwestie van tijd is, voordat volledige autonoom rijdende voertuigen in groten getale op de openbare weg rondrijden. Toch zijn er ook mensen die op de zelfrijdende rem trappen, zoals Van Witsen.
Regels overtreden
Hij wijst bijvoorbeeld op situaties waarbij het voor een goed functionerende mobiliteit noodzakelijk is om soms gevestigde regels te overtreden. Dat soort afwegingen kunnen mensen wél maken, maar machines niet. Als voorbeeld noemt hij een situatie waarbij een door een mens bestuurde vrachtauto zijn lading aan het lossen is en daardoor een weghelft blokkeert.
“De gehinderde auto’s kunnen eromheen rijden door bijvoorbeeld over de linkerweghelft te rijden, of van de aanpalende vrije tram- of busbaan gebruik te maken. Zo zullen zich ook in een automatisch verkeerssysteem onnoemelijk veel situaties voordoen, waarin de gebruiker zodanig specifieke wensen heeft dat die slechts op uiterst gecompliceerde wijze of in het geheel niet aan het geautomatiseerde voertuig kenbaar zijn te maken. Hoeveel praktischer is het dan als de bestuurder zelf het stuur ter hand neemt.”
Metro’s
We kunnen het idee dan ook vergeten van de zakenman die in zijn auto onbekommerd een rapport leest, terwijl de auto hem naar zijn bestemming brengt. De emeritus hoogleraar wijst naar het feit dat al tientallen jaren wordt gesproken over, en gewerkt aan zelfrijdende mobiliteit, maar dat we nog altijd niet verder zijn dan automatische metro’s. “Hierbij gaat het om een vervoerswijze met als specifieke eigenschappen: fysieke geleiding, een volledig afgeschermde autonome rijbaan, uniform materieel en een homogene exploitatie op een vaste route met vaste haltes, beheerst door de eigen beroepsgroep.”
Volgens de expert van de TU Delft moet er een onmetelijk grote stap volgen om het autosysteem zelfrijdend te krijgen, want “er is geen fysieke geleiding, er zijn veel en zeer uiteenlopende voertuigen met verschillende rij-eigenschappen, beheerd door miljoenen verschillende personen en verkerend tussen eindeloos veel herkomsten en bestemmingen, via uiteenlopende routes. De suggestie dat deze stap probleemloos is te zetten, getuigt van zelfoverschatting en een te hoog ambitieniveau.”
Onhaalbaar
Volgens Van Witsen is geheel geautomatiseerd verkeer alleen denkbaar in een afgebakend gebied, onder zeer strenge en vaak onhaalbare condities en hoogstwaarschijnlijk met de eis van een onaantrekkelijk lage snelheid. Hij wijst in dit verband op de Park Shuttle-pendelbus tussen Rotterdam en Capelle aan den IJssel, die volledig zelfrijdend is en zich bevindt op een afgesloten rijbaan zonder andere verkeersdeelnemers. “Maar daar verdragen nut en kosten elkaar niet.”
Toch ziet hij wel degelijk nut in diverse zelfrijdende functies. Bijvoorbeeld het automatisch inparkeren, dat nu al in veel voertuigen is ingebouwd. “Voorts is de verkeersveiligheid gediend met het verstrekken van adequate rijadviezen, het waarschuwen voor een opkomende mist of een blokkade op de weg. Ook het afremmen tot een veilige snelheid bij een scherpe bocht of bij gladheid is van nut.” Maar dat is nog altijd van een ander niveau dan volledige automatisering. Wat meer bescheidenheid op het gebied van volledig zelfrijdend verkeer zou dan ook niet misstaan volgens hem.
Het volledige verhaal van Maurits van Witsen is te lezen in het maart-nummer van De Ingenieur: www.deingenieur.nl/.
Gelukkig was al bang dat m,n beroepsgroep ,, personenvervoer” zou uitsterven.
En tja dat automatisch inparkeren heeft de auto ook nog lang niet onder de knie, bijv:
als er geen stoeprandje is, aan een gracht, of tussen een boom en een auto
of komen er ook uniforme straten, met stoepranden en zonder bomen, tussen de parkeervakken.
Ik denk niet dat mijnheer van Witsen het helemaal snapt, de mens in het verkeer is juist de beperkende én schade veroorzakende factor en niet de techniek. Alles wat hij wel nuttig vind bestaat al. Zijn roep om bescheidenheid staat dwars op de ambities om vooruit en innovatief te denken!
hmmm aan de ene kant hebben we deze hoogleraar met pensioen die zegt het gebeurt nooit, aan de andere kant heb je google, tesla, GM, toyota, mobileye, uber, mercedes, lyft, en nog veel meer bedrijven met duizenden medewerkers en miljarden dollars aan investeringen die zeggen het gebeurt ergens tussen de 3 en de 20 jaar. wie zal er gelijk krijgen?
voor mij klinkt het als er zal nooit een computer komen die de beste schaker verslaat, of go speler. ik denk dat het eerder 3 dan 20 jaar wordt.
en nog even het specifieke voorbeeld:
Als voorbeeld noemt hij een situatie waarbij een door een mens bestuurde vrachtauto zijn lading aan het lossen is en daardoor een weghelft blokkeert.
in dit geval zal een google auto voorzichtig over dubbel getrokken strepen de andere weghelft gebruiken. dus deze is alvast opgelost.
het idee dat mensen beter kunnen rijden is nu al niet waar. in nederland gaan er 600 mensen per jaar dood en raken 20.000 mensen gewond.
Ik sta aan de kant van Maurits. Maar niet om ingenieursredenen. Ik geloof wel dat een tussenoplossing wat capaciteitsuitbreiding op de snelweg zal brengen (die dan meteen terug opgevuld zal worden – zie wet van behoud van reistijden) maar voorts geldt “The automobile runs on fossile fuel and fear”. Dat eerste zal misschien ook opgelost raken, maar dat tweede? Wie zal zich nog iets aantrekken van auto’s als ze altijd perfect stoppen? Ik alvast niet, zeker niet als dat eerste niet opgelost raakt.
It IS rocket science (mooi toch ?) but can be done. Ik zou eerder kijken naar de kansen / hulp van autonoom rijden voor openbaar vervoer bv in het weerbarstige ERTMS (spoorbeveiligingssysteem) dossier.