truck platooning

Vrachtautochauffeur wordt administratief medewerker

Door de komst van zelfrijdende of in konvooi rijdende vrachtwagens zullen de mensen die nu nog trucks besturen steeds meer veranderen in veelzijdige administratief medewerkers, bij voorkeur met kenmerken van een accountmanager. Dat blijkt uit het onderzoeksproject Value Added Trucking van het Vlaams Instituut voor Logistiek.

Hoe zal het beroep van een vrachtwagenchauffeur eruit zien als de autonoom of in konvooi rijdende truck een feit is? Als de mensen die nu nog chauffeur zijn geen andere taken toebedeeld krijgen, blijven er mogelijkheden onbenut. Ook ligt dan het gevaar van verveling op de loer, iets dat op termijn invloed op de gezondheid van de medewerker in kwestie kan hebben. Tegelijk is helemaal niemand aan boord hebben geen optie, in elk geval niet met de huidige wetgeving en ook niet vanuit de voorlopig niet uit te bannen behoefte van mensen om de controle over een voertuig te willen hebben.

Rendabel wegtransport

Maar over een jaar of vijf willen veel autoproducenten wel één of meer zelfrijzende voertuigen aan het algemene verkeer laten deelnemen. Op zoek naar economisch rendabele modellen om dat te doen, komen veel fabrikanten uit op autodeelsystemen. Maar ook zelfrijdend transport over de weg staat hoog op het lijstje van toepassingsgebieden, omdat optimale afstemming van deze werkwijze de kosten van wegtransport flink omlaag kan brengen. Dan is het ook logisch om onderzoek te doen naar de toekomstige rol van vrachtautochauffeurs.

Naast ritgerelateerde taken, zoals de administratieve afhandeling van het transportorder, kan de chauffeur van een vrachtwagen in zelfrijdende modus ook taken voor zijn rekening nemen die niet direct op de rit betrekking hebben. Dan kan worden gedacht aan het aannemen van nieuwe transportopdrachten of de registratie van praktische en commerciële informatie over laad- en losplaatsen. Verschillende taken kunnen door de chauffeur elektronisch uitgevoerd worden, waardoor informatie sneller en accurater gemeld wordt. Bovendien kan een chauffeur in een zelfrijdende vrachtwagen de ‘passieve’ uren ook benutten om een deel van zijn verplichte bijscholing (de 35-uren nascholing in het kader van Code 95) elektronisch te volgen.

Afwijkend profiel

Het is volgens VIL dus mogelijk om de baan van chauffeur in de toekomst nuttig in te blijven vullen, zowel voor de werknemer als de werkgever. De business case in het onderzoek toont een besparing aan van 6.000 tot 10.000 euro per (zelfrijdende) truck, per jaar aan administratieve ontlasting voor het transportbedrijf. En dat is nog zonder rekening te houden met verhoogde veiligheid en wellicht een grotere klantentevredenheid.

Dit alles betekent wel dat er een flinke omwenteling moet worden gerealiseerd. Het profiel van de huidige doorsnee chauffeur wijkt sterk af van het meer administratieve profiel van de chauffeur die in een zelfrijdende vrachtwagen zal rijden. De gemiddelde vrachtwagenchauffeur heeft een passie voor vrachtwagens, maar zijn of haar administratieve vaardigheden zijn over het algemeen beperkt. Bovendien werken veel transportbedrijven met buitenlandse chauffeurs, die de taal van het land waar het transportbedrijf is gevestigd niet of beperkt machtig zijn.

Paradox

Het is dus niet vanzelfsprekend dat deze beroepsgroep zich zonder problemen nieuwe taken eigen maakt. De transporteur die een maximaal rendement wil halen uit de zelfrijdende technologie zal moeten nagaan in hoeverre zijn chauffeurs beschikken over de nodige vaardigheden op vlak van communicatie, talen, computers en multimedia. En ook daarmee zijn niet alle struikelblokken ontweken.

“De business case leidde tot een paradoxale vaststelling. Verwacht wordt dat de zelfrijdende trucks het vooral op lange internationale trajecten van de chauffeur zullen overnemen, waardoor die tijd heeft om extra taken uit te voeren en opleidingen te volgen. Maar tijdens deze trajecten is het aantal taken vrij beperkt. Bij nationaal vervoer geldt het omgekeerde: er is meer administratief werk, maar het aandeel kilometers waar autonoom of in konvooi wordt gereden, is dan weer beperkt”, aldus VIL.

Vermoeid of verveeld

In samenwerking met IMOB/UHasselt onderzocht het VIL welke invloed het werk in een zelfrijdende truck heeft op de vermoeidheid van de chauffeur. Op dag één kregen de chauffeurs in een gesimuleerde zelfrijdende truck geen taken, de tweede dag een beperkt aantal administratieve opdrachten en opleidingen en de derde dag werd de chauffeur intensief aan het werk gezet. Uit de testen blijkt dat een te hoge taakbelasting (dag 3) leidt tot stress en een te lage taakbelasting (dag 1) leidt tot verveling. Beiden uitten zich in verhoogde vermoeidheid. De juiste balans tussen rijden, rusten en taken/opleidingen leidt tot een lager niveau van vermoeidheid en draagt bij tot een hogere veiligheid van de chauffeur en andere weggebruikers, aldus de onderzoekers.

Auteur: Vincent Krabbendam

Vincent Krabbendam is redacteur van Zelfrijdend Vervoer, TaxiPro en het tijdschrift Nederlands Vervoer.

Reageer ook

Nog maximaal tekens

Log in via een van de volgende social media partners om je reactie achter te laten.