Reizigers oordelen positief over zelfrijdende Parkshuttle

Reizigers zijn positief over de zelfrijdende Parkshuttle tussen bedrijventerrein Rivium in Capelle aan den IJssel en station Kralingse Zoom in Rotterdam. Het gebruiksgemak werd met een gemiddeld cijfer van 7,2 beoordeeld. Dat blijkt uit een kwantitatief onderzoek naar het gebruiksgemak van de ParkShuttle.

Het onderzoek werd uitgevoerd door Jochem van der Burg, student Sociale Geografie en Planologie aan de Universiteit Utrecht. Hij concentreerde zich op een zevental operationele factoren van de ParkShuttle: veiligheid en beveiliging, betrouwbaarheid, reistijd, informatievoorziening, prijzen en betaalsysteem, comfort en integratie in het OV-netwerk.

Het doel was te bepalen welke van deze operationele factoren het gebruiksgemak van het systeem beïnvloeden, en in hoeverre deze inzichten kunnen worden gebruikt voor zelfrijdend vervoer op andere locaties. Uit het onderzoek blijkt onder meer dat de bereidheid van reizigers om überhaupt met autonoom OV te reizen vooral wordt bepaald door de factor betrouwbaarheid.

Gebruikersgemak

Het gebruiksgemak van de ParkShuttle door 90 procent van de 109 respondenten positief beoordeeld, met een gemiddelde van een 7,2. Daarbij bleek vooral de factor betrouwbaarheid zwaar mee te tellen. 80 procent van de deelnemers aan het onderzoek gaven aan het systeem betrouwbaar te vinden, wat met name bepaald wordt door de punctualiteit en de frequentie van het rijden.

Robbert Lohmann van 2getthere: “Het is mooi dat reizigers het vervoer dat wij sinds 2006 met deze voertuigen uitvoeren waarderen.” Hij verwacht dat deze waardering in de toekomst zal stijgen. “We rijden nu nog met weliswaar goed onderhouden, maar toch 15 jaar oude autonome voertuigen. Met de aanstaande introductie van de nieuwe derde generatie shuttles zal de betrouwbaarheid verder toenemen, en zal het ervaren gebruiksgemak dus alleen maar verder stijgen. En dat geldt eveneens voor het comfort, een ander element hiervan.”

Sociale veiligheid

Zo bleken reizigers de sociale veiligheid van de ParkShuttle relatief hoog te waarderen, ondanks het feit dat er geen safety steward aan boord is. Die waardering staat in contrast met de minder positieve resultaten van een demonstratieproject in het Finse Vantaa, terwijl daar wél een safety steward aan boord was.

“In het demonstratie-voertuig in Finland was beperkte ruimte van maximaal tien personen. De zelfrijdende voertuigen in Capelle aan de IJssel kunnen 24 personen vervoeren. Daarnaast speelt het misschien ook mee dat het om een bedrijventerrein gaat, waar mensen elkaar deels kennen.”

“De Finse respondenten werd om een inschatting gevraagd na een rit in een tijdelijke demonstratie, waardoor de resultaten eerder een verwachting weergeven dan de werkelijkheid”, legt Lohmann uit. “Daaruit blijkt wat ons betreft de relatief geringe meerwaarde van demonstraties. Als we werkelijk iets willen leren over autonome vervoerssystemen zullen we moeten kijken naar permanente systemen in dagelijks gebruik. En die zijn er helaas nog maar zeer weinig.”

Informatievoorziening

Hoewel de informatievoorziening relatief weinig invloed heeft op het ervaren gebruiksgemak, bleek deze factor het minst goed te scoren. Dit betreft zowel de informatie op de halte en in het voertuig, als de informatievoorziening bij vertraging of uitval.

Volgens Lohmann gaat dit binnenkort veranderen. “Als onderdeel van de vernieuwing en verlenging van het systeem voor Rivium 3.0, worden bij de haltes nieuwe informatiezuilen geplaatst met de status van het systeem en de aankomsttijd van het volgende voertuig. In het voertuig wordt de huidige, enkele informatiedisplay met drukknoppen vervangen door twee 19” verticaal geplaatste touchscreens met actuele informatie over de reistijd van het voertuig.”

Toekomstige autonome OV-systemen

Het uitgevoerde onderzoek kan volgens Lohmann zeker worden gebruikt bij de inrichting van toekomstige autonome OV-systemen. “Veel demonstraties worden uitgevoerd om uit te vinden of mensen geneigd zijn gebruik te maken van een autonoom OV-systeem”, aldus de 2getthere-bestuurder.

“Op basis van dit onderzoek zijn dit soort demonstraties eigenlijk overbodig, aangezien blijkt dat als een systeem punctueel, veilig en betrouwbaar is, gebruikers het al snel omarmen. Met een sluitende business-case kan dan direct de stap worden gemaakt naar een permanente applicatie.”