‘Volledig zelfrijdende auto laat nog jaren op zich wachten’

Het kan nog tientallen jaren duren voordat auto’s onder alle omstandigheden volledig autonoom kunnen rijden. Met name de onvoorspelbaarheid van menselijk gedrag maakt de introductie van zelfrijdende auto’s mogelijk een stuk lastiger dan gedacht. Dat blijkt uit een nieuwe publicatie van Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid (SWOV) en RAI Vereniging.

‘Veilig onderweg met de auto’ bestaat uit verschillende artikelen over ontwikkelingen, de stand van zaken en de toekomst van verkeersveiligheid. Eén van die artikelen, ‘De zelfrijdende auto: een nieuwe revolutie’ gaat onder meer in op de vraag wanneer we de zelfrijdende auto eigenlijk kunnen verwachten. Systemen voor rijassistentie (ADAS) zijn er al volop. Autonoom vervoer lijkt de volgende stap, maar die is niet zomaar gezet.

Software

Het artikel stelt dat vooral ICT-oplossingen de zelfrijdende systemen technisch mogelijk te maken. Daar is ook de neiging op gebaseerd om te stellen dat de introductie van zelfrijdende auto’s een kwestie van jaren kan zijn. Maar het ontwikkeltempo van nieuwe automodellen ligt een stuk lager dan dat van nieuwe software, met name omdat investeringen en de periode waarin die moeten worden terugverdiend er heel anders uitzien. “Partijen die het beste van beide werelden weten te verenigen, zullen in het voordeel zijn.” Dat is ook terug te zien in veel partnerschappen die worden gesloten tussen techbedrijven en autofabrikanten.

Omgaan met nieuwe rol

In het beantwoorden van de vraag of zelfrijdende auto’s veilig zijn, blijkt niet zozeer de techniek maar menselijk gedrag bepalend. Ongelukken met autonome voertuigen komen vrij weinig voor, maar ze liggen wel onder een vergrootglas. Gebleken is dat mensen nog niet goed kunnen omgaan met hun nieuwe rol. Waar ze eerste bestuurder waren, hebben ze nu de supervisie over het goed functioneren van de auto.

Snel en effectief het stuur overnemen als er iets mis dreigt te gaan, blijkt ook een grote uitdaging te zijn. En zelfrijdende auto’s kunnen andere deelnemers verrassen, bijvoorbeeld omdat ze anders reageren dan veel mensen verwachten. Fietsers en voetgangers zijn er ook niet altijd van overtuigd dat ze op tijd worden gezien door een zelfrijdende auto. En zo is menselijk gedrag in wel meer opzichten een mogelijke belemmering voor de komst van autonome voertuigen.

Tientallen jaren

Het transitiepad wordt daarmee lang en onvoorspelbaar, denken SWOV en RAI Vereniging. Steven van Eijck, voorzitter van die laatste organisatie: “De auto-industrie ziet de toekomst ook positief tegemoet, maar is ondanks haar vooruitgang meer behoudend in haar voorspelling. Het duurt mogelijk nog tientallen jaren voordat auto’s in alle omstandigheden volledig zelfstandig kunnen rijden.”

Tegelijk stelt hij dat de komende jaren tal van nieuwe geavanceerde deelsystemen worden ontwikkeld die de bestuurder ondersteunen en de veiligheid van autorijden verder verhogen. Volgens Van Eijck moeten de potentie van deze systemen maximaal worden benut en moet de aanschaf van auto’s met zulke systemen aantrekkelijker worden gemaakt voor de consument.