‘Maak rij-assistentiesystemen verplicht in rijexamens’

Het is noodzakelijk dat het CBR het gebruik van rij-assistentiesystemen verplicht stelt in het praktijkexamen. Beginnende bestuurders zijn dan goed voorbereid op het nieuwe autorijden. Daarvoor pleit Chris Verstappen, uitgever van verkeersleermiddelen Verjo. Om te beginnen zou vanaf 2020 cruisecontrol in het praktijkexamen terug moeten komen, vindt hij. “Als we niet opletten, hebben we de boot gemist.”

Het gebruik van deze systemen tijdens het rijexamen is nu nog vrijwillig. Wie wil werken met automatische systemen moet daarin opgeleid worden stelt de uitgever, die zelf in zijn theorieboeken de nieuwe technieken beschrijft. “Het is immers de toekomst die nu al zichtbaar is.” De rij-assistentiesystemen hebben als doel de rijtaak van de bestuurder te vereenvoudigen, het risico op ongevallen te verminderen en het milieu minder te belasten.

De verschillende rij-assistentiesystemen zijn ondergebracht onder de term ADAS, die staat voor Advanced Drivers Assistance Systems. Daaronder valt bijvoorbeeld automatische verlichting, dodehoekverklikkers, cruisecontrol, adaptive cruisecontrol (die zorgt voor een minimale volgafstand tot de voorganger en een juiste snelheid), parkeersensoren en Lane Keeping Assist, die helpt om binnen de lijnen van een rijstrook te blijven.

Angst

“Om bijvoorbeeld cruise-controle veilig te kunnen gebruiken moet je een goede voertuigbeheersing hebben. Ook moet je de taal van de weg kennen, zien wat er om je heen gebeurt. Daarnaast moet je vertrouwen hebben in de elektronica en je eigen vaardigheden. Mijn motto is altijd: wees niet bang voor de techniek”, zegt Verstappen.

Angst voor het gebruiken van nieuwe systemen is nu nog een groot probleem, merkt hij. “Uit Amerikaans onderzoek blijkt dat tachtig procent van de bestuurders deze functies uitschakelt of verkeerd gebruikt. Het is belangrijk dat in een rij-opleiding hier voldoende aandacht voor komt. Gelukkig zijn veel rij-instructeurs gericht op het opleiden van goede veilige bestuurders en besteden ze al aandacht aan ADAS.”

Volgens Verstappen zit het in het DNA van de rijinstructeur om innovatief te zijn en gebruik te willen maken van de mogelijkheden van een auto. “Alleen door de marktwerking in de rijschoolbranche kan de gemiddelde rij-instructeur niet alles uitleggen wat hij zou willen op dit gebied. Het examen is namelijk heilig bij leerlingen en bepaalt voor een groot deel wat wel en niet wordt uitgelegd in de lesauto.”

Rijschoolbranche

In het duurdere segment van de automarkt kun je al geen auto meer kopen die geen rij-ondersteunend systeem heeft. Deze trend wordt ook al zichtbaar bij de goedkopere voertuigen, ziet Verstappen. “De ontwikkelingen en innovaties gaan heel snel op dit gebied. Het autonoom rijden komt sneller dan we kunnen vermoeden. Als we niet opletten hebben we de boot gemist.”

Een goede eerste stap is volgens Verstappen het verplicht stellen van het gebruik van cruisecontrol in het rijexamen vanaf 2020. Door ruim op tijd bekend te maken dat de verplichting bijvoorbeeld over vier jaar ingaat, kunnen rijscholen bij aanschaf of vervanging van het wagenpark hier al rekening mee houden, denkt hij. “De rijinstructeur kan in de aanloop naar de verplichting zelf al ervaring opbouwen hoe dit over te brengen op leerlingen. Zo zijn de leerlingen tijdig voorbereid op de toekomst van autorijden.”

CBR

Sinds 1 januari 2016 mogen examenkandidaten moderne ondersteunende systemen gebruiken tijdens rijexamens voor de personenauto en de personenauto met aanhangwagen. Het gebruik van ADAS tijdens het rijexamen is vrijwillig. Met het toestaan daarvan verandert het examen verder niet. De examinator beoordeelt de rijvaardigheid van de examenkandidaat en niet het gebruik van de rij-assistentie. Systemen die het rijden van de automobilist volledig overnemen blijven verboden tijdens het examen. Tot nu toe hoort daar alleen het automatisch inparkeren bij.

Het CBR ziet het gebruik van rij-assistentiesystemen voorlopig niet verplicht worden, vertelt woordvoerder Nathalie Dingeldein: “Niet alleen hebben lang niet alle lesauto’s deze mogelijkheid, ook zal voor een verplichting eerst op Europees niveau de regelgeving moeten worden aangepast. Op dit moment is gebruik van ondersteunende systemen ook in andere lidstaten vrijwillig.”